JUKU – PHẦN 1. TỔNG QUAN VỀ JUKU_HỌC LUYỆN THI Ở NHẬT
Juku, viết tắt của chữ gakushū juku (学習塾), là một trường dạy thêm sau giờ học để hỗ trợ học sinh cấp một và hai học tốt hơn ở trường, luyện thi vào các trường cấp hai và cấp 3 tốt; và cũng có các lớp luyện thi vào các trường đại học. Juku có từ dạy kèm tại nhà cho đến các chuỗi trường khắp cả nước và đội ngũ nhân viên chủ yếu từ các giáo viên về hưu, các giáo viên dạy buổi tối và sinh viên đại học. Mặc dù hầu hết juku tập trung vào các môn học thuật quan trọng cho việc học và thi cử, một số juku cũng có hướng dẫn các môn nghệ thuật và thể thao.
Trong thời kỳ Tokugawa (1603-1867), thuật ngữ juku dùng để chỉ các trường nhỏ dạy võ nghệ, triết học hoặc một vài môn học tự chọn khác. Trong thời kỳ Meiji (1868-1912), thuật ngữ này dùng để phân biệt trường dạy thêm với các dạng trường công hoặc trường tư khác. Phần lớn các trường juku hiện nay được xem là trường dạy thêm, bắt đầu xu hướng này từ giữa thập niên 60s của thế kỷ 20 khi nên kinh tế Nhật bùng nổ. Vào đầu thế kỷ 21, có khoảng 50.000 juku tại Nhật Bản. Một số trường juku còn có chi nhánh ở Mỹ và một số nước khác để giúp học sinh Nhật theo kịp chương trình trong nước.
Contents
Trường công “không được lòng” phụ huynh!?
Mới đây, văn phòng Chính phủ Nhật Bản thực hiện một cuộc khảo sát trực tuyến nhằm tìm hiểu quan điểm của phụ huynh học sinh đối với hệ thống giáo dục hiện hành cũng như về trường sở và giáo viên.
Kết quả cho thấy 70,1% trong số 3.620 người ở Nhật Bản có con em theo học các trường tư và trung tâm luyện thi ngoài thời gian học ở trường công cho biết, các trường này tốt hơn nhiều so với các trường công trong việc giáo dục trẻ em.
43,2% người được hỏi cho biết họ hoặc là “không hài lòng” hoặc “vô cùng không hài lòng” với hệ thống giáo dục hiện tại.
Về phần các giáo viên, 27,3% cho biết họ “hài lòng” với công việc, 28,4% “không hài lòng” với nghề nghiệp.
Tuy nhiên, cũng không hẳn là “không được lòng” phụ huynh, nhiều phụ huynh cũng muốn con học vừa phải như ở trường công, nhưng nếu chỉ học như thế sẽ không có cửa để vào được các trường trung học cơ sở, trung học phổ thông hay đại học tốt. Vì thế học juku gần như là con đường không thể tránh khỏi. Theo xu hướng hiện nay, một số người Nhật được đi du học hay làm việc tại nước ngoài có cái nhìn không thiện cảm với juku, và cách học nhồi nhét; rất nhiều gia đình người Nhật “có điều kiện” sẽ tìm cách tránh kỳ thi đầu vào cấp 2, cấp 3 bằng cách xin đi công tác hoặc học tập ở nước ngoài vài năm, sau khi trở về nước, con họ có thể được xếp vào dạng “returnee” và tham gia kỳ thi đầu vào với cấp độ dễ hơn; và vì vậy trẻ có thể dễ “có chân” trong những trường danh tiếng hơn mà không phải khổ sở học juku và tham gia vào các kỳ thi cạnh tranh khốc liệt.
Juku: Ngành kinh doanh lớn
Trong khi ở các nước phương Tây, các trường dạy thêm chỉ dành cho các HS yếu kém, giúp họ thi lại những kỳ thi bị trượt thì ở Nhật Bản, các trường này được coi là phần bổ sung cho các trường công, cũng như một số trường dạy luyện thi ở Việt Nam.
Trên khắp đất nước mặt trời mọc, có hơn 50.000 juku, vượt qua số lượng trường tiểu học, trung học cơ sở và trung học phổ thông cộng lại là 35.000; trường luyện thi đã trở thành một phần có mặt khắp nơi trong hệ thống giáo dục Nhật Bản, mang lại doanh thu 10 nghìn tỷ yên mỗi năm. Một lượng lớn học sinh cấp 3 tại Nhật tham gia các lớp học thêm – juku (塾). Theo một khảo sát của Bộ Giáo dục vào năm 2016 về chi phí giáo dục, 35% học sinh tại trường trung học công và 44% học sinh tại trường trung học tư tham gia juku. Bởi khảo sát này cũng bao gồm học sinh muốn bắt đầu làm việc sau khi tốt nghiệp trung học phổ thông, và cho thấy chỉ hơn 50% học sinh tốt nghiệp trung học phổ thông sẽ học bậc đại học, có thể nói rằng đa số học sinh muốn thi vào đại học đều học luyện thi tại juku.
Có khoảng 20 chuỗi juku lớn trong hệ thống các trường luyện thi ở Nhật Bản, trong đó, Viện Giáo dục Kumon là cơ sở luyện thi lớn nhất với 1,5 triệu HS. Cơ sở lớn thứ hai, Eikoh, có hơn 60.000 HS. Trên thị trường giáo dục đang nóng này ở Nhật Bản, ngoài những trường hàng đầu, còn có hàng ngàn trường juku cỡ trung bình ở các địa phương và các trường nhỏ hơn với hơn chục giáo viên.
Học phí ngất trời
Ngày càng có nhiều bậc cha mẹ Nhật Bản muốn cho con theo học ở juku và họ có khả năng chi trả mức học phí rất cao ở những trường này. Bà Toshiko Matsumura, có con trai 12 tuổi, theo học một juku 4 ngày/tuần nhấn mạnh về lợi thế của trường tư. “Ngày nay, các trường tư cung cấp môi trường học tập tốt hơn so với các trường công. Giáo viên thực sự quan tâm đến HS, do vậy HS có thêm cơ hội đạt kết quả tốt”.
Học phí ở các juku rất đa dạng cũng giống như quy mô các trường này. Học phí với HS lớp 6 vào khoảng 35.000 – 50.000 yen/tháng, mỗi ngày học 4 tiếng, mỗi tuần học 4 ngày. HS cấp 2 phải trả mức học phí khoảng 30.000 yen/tháng, mỗi ngày học 3 tiếng, mỗi tuần học 3 ngày. Học phí của trường Rinkai Seminar – được coi là có mức học phí rất phải chăng – cũng lên tới 800.000 yen/năm đối với HS lớp 6.
Nhiều HS nhận xét rằng giáo viên ở juku sôi nổi hơn giáo viên ở các lớp học bình thường. Kanako Kitamura có con trai 12 tuổi vừa đỗ vào một trường danh tiếng sau khi theo học juku một năm, nói: “Các giáo viên của con tôi ở juku rất nghiêm túc và quan tâm tới HS. Quả thực, học phí 800.000 yen một năm thật lớn song cũng đáng tiền”.
Trường dự bị đại học (Yobiko) tại Nhật
Yobiko (予備校) hay trường dự bị đại học cũng khá phổ biến tại Nhật hiện nay. Những trường này đào tạo những người đã rớt kỳ thi vào các trường đại học chính, nhưng muốn cố gắng học thêm một năm chương trình phổ thông trung học. Đối với Yobiko, có nhiều loại và nhiều khóa học không chỉ dành riêng cho người thi rớt, mà còn nhiều học sinh cấp 3 muốn tham gia học 2 hay 3 buổi tối trong tuần và thứ 7, một số còn học suốt mùa hè và các kỳ nghỉ dài. Đây là hệ quả của cải cách hiện này của nền giáo dục công Nhật Bản.
Học phí của các trường Yobiko cũng rất cao, một học sinh trường phải chi trả 100.000 yên một tháng, và ở những khu đô thị lớn thì mức học phí lên đến 200.000 yên một tháng.
Kết luận
Hệ thống trường công truyền thống đã từng rất tốt và hiệu quả để giáo dục trẻ tại Nhật. Thậm chí trẻ của những gia đình nghèo cũng có thể được giáo dục tốt. Tầng lớn trung lưu tại Nhật ngày càng nhiều và mạnh hơn đã giúp Nhật trở thành một trong những đất nước giàu có và quyền lực nhất thế giới. Nếu tình tình giáo dục thay đổi, trường học thêm juku và Yobiko ngày càng phát triển, tương lai của giáo dục Nhật Bản sẽ có thể ngày càng tụt hạn trong tương lai, theo đánh giá của một số chuyên gia giáo dục. Đọc thêm bài viết sau đây để hiểu hơn về juku và tình trạng giáo dục Nhật Bản hiện nay!
>>> HƯỚNG ĐI CHO GIÁO DỤC NHẬT BẢN
>>> JUKU – PHẦN 2 – NỖI ÁM ẢNH KHÔNG CẦN THIẾT HAY NỀN TẢNG QUAN TRỌNG ĐỂ THÀNH CÔNG?
Bài viết tổng hợp theo nhiều nguồn Britannica, careerbuilder, aba.ne.jp… với một số điều chỉnh, cập nhật về số liệu!
Đánh giá bài viết:
KVBro – Nhịp Sống Nhật Bản