WABI SABI

1 Star2 Stars3 Stars4 Stars5 Stars (2 votes, average: 5.00 out of 5)

Loading...

Đọc báo quốc tế thấy hiện đa phần đưa tin về các Chính phủ loay hoay tìm cách kiềm chế lạm phát, hạn chế số ca nhiễm hay tử vong vì Covid. Hai hôm nay thì gần như rối loạn về biến chủng mới Omicron. Giá dầu rơi tự do 10%, DJ mất 2,5%, thấp nhất từ tháng 10 năm ngoái. Giáng sinh, năm mới sắp đến, bức tranh phía trước nhiều màu bi quan.

Trước đây khi nói chuyện với một vài người bạn, họ hỏi “thế nào là wabi sabi”? Mình trả lời, khó quá nhỉ, chờ chút nhé! Có lẽ bây giờ là thời điểm thích hợp để giới thiệu về một góc nhìn, lối sống theo văn hóa Nhật xưa. Hy vọng bạn đọc có thể tìm thấy sự bình yên và vẻ đẹp bên cạnh mình trong khoảng thời gian khó đoán phía trước.

Bài dưới đây biên dịch từ bài viết của cô Azumi Uchitani tại https://www.azumiuchitani.com/wabisabi/

*********

Bạn nào quan tâm đến nghệ thuật Nhật Bản, đặc biệt đồ gốm, sẽ có cảm giác là lạ, mơ hồ về vẻ đẹp đơn sơ, mộc mạc nhưng tinh tế, lôi cuốn, khó dừng. Một cảm giác u hoài hay “wabi sabi” khó tả. Nếu ai đó tra cứu trên mạng, cụm từ “wabi sabi” được giải thích là vẻ đẹp bất toàn (không hoàn hảo) hay vẻ đẹp chốc lát, thoáng qua, vô thường. Nhưng những ý nghĩa trên không đủ, theo mọi nghĩa.

Trong thế giới wabi sabi không có hoàn hảo hay không hoàn hảo. Cái đẹp không phải là cái thể hiện ở bên ngoài. Nó ở bên trong. Cái đẹp của wabi sabi là sự thấu hiểu tình trạng hiện tại. Với tâm bình an, một người có thể nhìn có thể cảm nhận sự vật như nó vốn thế, không phán xét, không định kiến.

Trong thế giới wabi sabi, không có hoàn hảo hay không hoàn hảo, không quá khứ hay tương lai, không có hai mặt của một vấn đề.

Contents

NGUỒN GỐC

Từ wabi sabi bắt nguồn từ hai động từ wabu (侘ぶ)và sabu (寂ぶ)(vốn là hai chữ sá tịch). Hai từ này bắt nguồn từ những bài thơ của Nhật từ thế kỷ thứ 8. Wabu miêu tả trải nghiệm thế giới bên trong, tìm kiếm cảm giác về cái đẹp trong tình trạng khốn khó, cô đơn, hoài cổ hay yên bình. Sabu là trải nghiệm của chúng ta đối với cái thể hiện ra bên ngoài như vẻ bề ngoài, màu sắc, ánh sáng mà bị tàn úa dần theo thời gian.

Ý NGHĨA

Vẻ đẹp wabi sabi xuất phát từ việc trải nghiệm và cảm xúc của chúng ta từ thế giới nội tâm của mình khi nhìn vào một sự vật hay hoàn cảnh mà không dưới “thấu kính” mang định kiến, nhận thức hay phán xét nào. Các “thấu kính” vốn đến và chịu ảnh hưởng từ thế giới bên ngoài, của các giá trị văn hóa, xã hội, giá trị gia đình và suy nghĩ rằng liệu người khác (như đồng nghiệp hay bạn bè) sẽ nghĩ hay phản ứng như thế nào. Thấu kính này như vậy đã sàng lọc và bóp méo đi sự thật của sự vật.

Danh họa Van Gogh nói: “Nếu chúng ta nghiên cứu về nghệ thuật Nhật Bản, chúng ta sẽ thấy như đang diện kiến một người thông thái, hiểu biết và đầy triết lý. Người này dành thời gian để làm cái gì đó vậy? Câu trả lời là anh ấy đang muốn hiểu về cái rìa của một ngọn cỏ.”

Những gì Van Gogh viết ra trên đây là thâm sâu. Kiến giải của tôi là khi người thông thái này quan sát rìa ngọn cỏ, đầu óc ông ấy trở nên yên bình và tĩnh lặng. Trong tâm thức bình an, trống rỗng, người thông thái sẽ nhìn thấy sự thật và cảm nhận được vẻ đẹp đến từ trái tim của ông ấy chính tại khoảnh khắc đó.

Ngọn cỏ sẽ rướn lên khi gió thổi. Nó có thể mang đến sự tươi tắn và năng lượng sống trong nắng xuân. Nếu đó là mùa thu, ông ấy nhìn thấy vẻ đẹp của màu cỏ đang úa tàn. Nó trao cho ông ấy những cảm giác khác nhau tại mỗi thời điểm, mỗi ngày hay mỗi mùa. Khi chúng ta đọc những câu văn của của Van Gogh trên, chúng ta hòa mình với thiên nhiên hay vũ trụ – cái mang đến vẻ đẹp vô đối và sự thanh thản của mỗi khoảnh khắc.

Khi chúng ta ngắm hoa, nếu chúng ta không chỉ ngắm chúng chúng tại thời điểm chúng nở đẹp nhất mà còn ở thời điểm sau đó nữa thì chúng ta sẽ có cảm giác về vẻ đẹp ở thời khắc sau đó này. Ví dụ như việc ngắm hoa anh đào vào mùa xuân. Vì sao người Nhật say mê ngắm hình ảnh các cánh hoa sakura lìa cành? Câu trả lời là để có được cảm xúc về một khoảnh khắc trong đời, cảm nhận được cái đẹp thoáng qua rồi biến mất.

Triết lý này cũng áp dụng cho cuộc đời con người. Khi người ta già đi, kinh nghiệm và dấu ấn cuộc đời sẽ tỏa sáng từ phía trong. Nếu chúng ta thoát khỏi cái suy nghĩ rằng vẻ đẹp nhất định phải là cái này hay cái kia, chúng ta sẽ được thưởng thức rất nhiều vẻ đẹp khác trong đời mình. Wabi sabi là lời giới thiệu về một lối sống nhẹ nhàng. Vẻ đẹp nằm trong hoàn cảnh của chúng ta, trong tâm ta, trong sự yên bình và tĩnh lặng. Khi chúng ta có sự bình an và hư không nội tâm, lúc này chúng ta sẽ diện kiến với cái đẹp và niềm hạnh phúc bất kể chúng ta đang ở hoàn cảnh nào của cuộc đời, thậm chí ngay cả giữa giông bão. Một giọt mưa rơi cũng có thể mang đến cái đẹp.

CHẤP NHẬN VÀ HÀN GẮN

Kintsugi (kim phó) là một loại hình nghệ thuật cổ xưa của Nhật hàn gắn đồ gốm sứ vỡ bằng chất liệu từ nhựa cây sơn rồi phủ bụi vàng hay bạc lên. Lúc này, một đồ vật tan vỡ được hồi sinh mang những ánh vàng hàn gắn. Đồ vật tan vỡ nay trở nên thứ độc đáo, duy nhất. Khi mà chúng ta chấp nhận tình trạng vốn có với tâm trí không phán xét hay oán trách, đó là khi con đường hàn gắn và vẻ đẹp mới được mở ra.

Vẻ đẹp của wabi sabi bắt nguồn từ tâm tưởng. Trong sự bình an và tĩnh lặng của tâm tưởng, chúng ta sẽ được trải nghiệm mọi cảm xúc đến với mình, y hệt như những đám mây trôi qua bầu trời.

Trong không gian của sự chấp nhận
Không có phán xét
Không có gì là hoàn hảo hay không hoàn hảo
Không có quá khứ hay tương lai
Không đúng, không sai
Trong không gian của hiện hữu, chúng ta không chấp vào bất cứ điều gì
Chỉ có sự thuần khiết của bản thể và bản năng
Mọi sự vốn như thế
Cái đẹp nằm trong sự yên lặng và yên tĩnh
Nơi mà sự thực nằm ở đó./.

Lược dịch: Luật sư Tiến sĩ Nguyễn Quốc Vinh. Cảm ơn anh Vinh đã cung cấp bài viết cho KVBro.

Hy vọng rằng bài viết này của KVBro cung cấp cho bạn những thông tin cần thiết và hữu ích. Nếu có thắc mắc gì bạn hãy liên lạc với fanpage KVBro để có câu trả lời sớm nhất.

Đánh giá bài viết: 1 Star2 Stars3 Stars4 Stars5 Stars (2 votes, average: 5.00 out of 5)

Loading...

KVBro-Nhịp sống Nhật Bản